Czym są substancje słodzące

Czym są substancje słodzące

Substancje słodzące to, zgodnie z definicją prawną, substancje stosowane do nadania środkom spożywczym słodkiego smaku lub stosowane w słodzikach stołowych[1].

Substancje słodzące to 19 związków, a 11 z nich można zaliczyć do intensywnie słodzących i określa się je jako niskokaloryczne substancje słodzące: acesulfam K (E 950), aspartam (E 951), sól aspartamu i acesulfamu (E 962), cyklaminiany (E 952), neohesperydyna DC (E 959), sacharyny (E 954), sukraloza (E 955), taumatyna (E 957), neotam (E 961), adwantam (E 969) oraz glikozydy stewiolowe (E 960). Ich słodki smak jest bardzo intensywny – nawet kilkaset razy słodszy niż cukier stołowy. Jednocześnie niskokaloryczne substancje słodzące nie zawierają lub prawie nie zawierają kalorii. Dzięki temu dodanie nawet bardzo małej ilości tych substancji jest wystarczające do osiągnięcia efektu słodzącego, bez znaczącego wpływu na ogólną wartość energetyczną produktów końcowych.

W literaturze naukowej środki te mogą być również nazywane nieodżywczymi substancjami słodzącymi, nieenergetycznymi substancjami słodzącymi, słodzikami niskokalorycznymi/bezkalorycznymi, substancjami słodzącymi o dużej intensywności, substancjami słodzącymi o dużej mocy słodzącej, a nawet substytutami cukru.

Słodziki są bezpiecznie wykorzystywane już od ponad 100 lat[2]. W Europie stosowane są od lat 70. XX w. Pierwszym powszechnie używanym związkiem słodzącym była sacharyna, która została odkryta w 1879 r. Od tamtego czasu opisano wiele innych tego typu sztucznych środków nadających słodki smak, jak acesulfam K, aspartam, cyklaminian czy sukraloza, które obecnie dodaje się do żywności i napojów na całym świecie. Najnowszą niskokaloryczną substancją słodzącą są glikozydy stewiolowe (potocznie nazywane stewią). Glikozydy stewiolowe zostały zatwierdzone do stosowania w Europie w listopadzie 2011 r.

Obecnie organy odpowiedzialne za zdrowie publiczne wskazują na konieczność zwracania większej uuwagi na zdrowy styl życia. Podkreślmy, że jest to zarówno aktywność fizyczna, jak i prawidłowa dieta, zbilansowana m.in. pod względem energetycznym. To wzrost zachorowań na nadwagę i otyłość oraz ich powikłań, np. cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego i zaburzeń lipidowych. W przypadku tych problemów zdrowotnych niskokaloryczne substancje słodzące mogą być dobrym rozwiązaniem, ponieważ zapewniają pożądany słodki smak, nie zwiększając ilości spożywanej energii lub zwiększając ją w niewielkim stopniu[3]. Słodziki mogą być więc pomocne zarówno w redukcji, jak i utrzymaniu prawidłowej masy ciała.

Niskokaloryczne substancje słodzące mogą być pomocne w zmniejszaniu ogólnego spożycia energii i przestrzeganiu najnowszych zaleceń dietetycznych dotyczących ograniczania spożycia nadmiernych ilości cukrów bez konieczności rezygnacji ze słodkiego smaku.

Słodziki są stosowane w różnorodnych produktach spożywczych i napojach i spotykają się z uznaniem konsumentów na całym świecie. Powszechnie stosowane są m.in. w:

• napojach bezalkoholowych;
• gumach do żucia;
• wyrobach cukierniczych.

Niska kaloryczność produktów słodzonych słodzikami powoduje, że są one używane przez osoby dbające o prawidłową masę ciała.  Natomiast osoby dbające o zęby lub chorujące na cukrzycę wybiorą je ze względu na niską zawartość cukru lub zupełny jego brak.

Niskokaloryczne związki słodzące są wykorzystywane także w produkcji leków, by poprawić ich smak.